ความกระด้างในน้ำดื่ม | Hanna Instruments

น้ำเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับสิ่งมีชีวิตที่เราใช้สำหรับการดื่มกิน การประกอบอาหาร การชำระร่างกาย รวมไปถึงในภาคเกษตรกรรมและอุตสาหกรรมที่จะช่วยในการพัฒนาประเทศ มีผู้กล่าวไว้ว่าถ้าปราศจากน้ำก็ปราศจากสิ่งมีชีวิต โดยทั่วไปคนสามารถอดอาหารได้หลายสัปดาห์ แต่ถ้าอดน้ำจะเสียชีวิตภายใน 2-3 วัน จากงานวิจัยที่ผ่านมาพบว่า น้ำมีประโยชน์มากมายแก่ร่างกายของสิ่งมีชีวิต ในร่างกายของเรามีน้ำเป็นองค์ประกอบอยู่มากถึง 70% หรือ 3 ใน 4 ส่วนของร่างกาย ซึ่งในน้ำจะประกอบด้วยแร่ธาตุที่ร่างกายต้องการ เช่น แคลเซียม แมกนีเซียม โพแทสเซียม เป็นต้น ถึงแม้ว่าน้ำจะเป็นส่วนประกอบหลักในชีวิตที่ขาดไม่ได้แต่น้ำบางประเภทก็ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของร่างกายได้เช่นกัน อาทิ ความกระด้างของน้ำ หากดื่มน้ำที่มีความกระด้างสูงอาจก่อให้เกิดโรคตามมา

รู้จักธรรมชาติของน้ำ

องค์ประกอบทางเคมีของน้ำประกอบด้วยธาตุไฮโดรเจน (H) 2 อะตอม และออกซิเจน (O) 1อะตอม รวมเป็นโมเลกุลของน้ำ (H2O) 1 โมเลกุล และเป็นสารประกอบเดียวที่พบเห็นในธรรมชาติได้ทั้ง 3 สถานะ ทั้งของแข็ง ของเหลว และก๊าซ โดยในแต่ละสถานะจะมีคุณสมบัติที่แตกต่างกันออกไป คุณสมบัติหนึ่งที่เด่นชัดคือ “น้ำ” เป็นตัวทำละลายที่ดีที่สุด ไม่ว่าจะเป็นน้ำทะเล แหล่งน้ำธรรมชาติทั่วไป น้ำใต้ดิน หรือน้ำฝน ก็มีแร่ธาตุหรือสารอื่นๆ ปะปนอยู่ในปริมาณมากน้อยต่างกันไป

“น้ำ” สำคัญกับชีวิตเราแค่ไหนและทำไมเราต้องดื่มน้ำ

ในแต่ละวันร่างกายต้องสูญเสียน้ำประมาณวันละ 2 ลิตร ไม่ว่าจะขับออกทางปัสสาวะ เหงื่อ หรือลมหายใจ โดยปริมาณที่สูญเสียจะขึ้นอยู่กับกิจกรรมที่ทำ วัย และน้ำหนักของแต่ละบุคคล ดังนั้นเราจึงต้องดื่มน้ำเข้าไปชดเชยน้ำที่สูญเสียไป หน้าที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งของน้ำคือเป็นตัวกลางในการเกิดปฏิกิริยาเคมีทุกชนิดในกระบวนการเมตาบอลิซึมของร่างกาย ปฏิกิริยาเคมีในร่างกายทุกชนิดต้องอาศัยน้ำ เซลล์จะไม่สามารถทำงานได้หากปราศจากน้ำ เช่น กระบวนการย่อยอาหาร กระบวนการดูดซึมอาหาร และกระบวนการขับถ่ายของเสียออกนอกร่างกาย น้ำที่เป็นของเหลวของเลือดทำหน้าที่ขนส่งอาหารและออกซิเจนให้แก่เซลล์ อีกทั้งนำของเสียและคาร์บอนไดออกไซด์จากเซลล์มาขับถ่ายออกจากร่างกาย กระบวนการไหลเวียนเลือด รวมถึงสารพิษที่พบในร่างกายจะถูกกำจัดออกจากร่างกายโดยอาศัยน้ำ ช่วยควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย ช่วยรักษาระดับความเป็นกรด-ด่างของเลือด และช่วยระบายความร้อนในรูปของเหงื่อ ซึ่งเป็นกลไกที่มีประสิทธิภาพยิ่งของร่างกาย

ควบคุมความกระด้างของน้ำของน้ำเท่าไหร่ถึงจะดีต่อร่างกาย ?

ความกระด้างของน้ำ คือปริมาณของเกลือแคลเซียมและแมกนีเซียมที่ละลายอยู่ในน้ำจะทำให้น้ำไม่เกิดฟองกับสบู่และจะเกิดตะกอนเมื่อต้ม ไอออนของโลหะที่มีอยู่ในน้ำกระด้างส่วนมากคือแคลเซียม (Ca2+) และแมกนีเซียม (Mg2+) ส่วนโลหะอื่นๆ ที่พบคือไอออนเหล็ก (Fe2+) ไอออนแมงกานีส (Mn2+) และไอออนสทรอนเซียม (Sr2+) โดยทั่วไปใช้ปริมาณเกลือแคลเซียมและแมกนีเซียมเป็นตัวชี้วัดความกระด้างของน้ำ เนื่องจากไอออนอื่นๆ พบได้น้อยมาก จึงแบ่งออกเป็น 2 ชนิด ได้แก่

1. ความกระด้างของน้ำแบบถาวร (Permanent Hardness water) ความถาวรของน้ำกระด้างถูกกำหนดโดยความเข้มข้นของไอออนบวกในน้ำ ไอออนบวกทั่วไปที่พบในน้ำ ได้แก่ Ca2+ และ Mg2+ ไอออนเหล่านี้เข้าสู่แหล่งน้ำโดยการรั่วไหลจากแร่ธาตุภายในชั้นหินอุ้มน้ำ แร่ธาตุที่มีแคลเซียมทั่วไปได้แก่แคลไซต์และยิปซั่ม แร่ธาตุแมกนีเซียมทั่วไปคือโดโลไมต์ (ซึ่งมีแคลเซียมด้วย)    น้ำฝน

2. ความกระด้างของน้ำแบบชั่วคราว (Temporary hardness) ความกระด้างชั่วคราวเกิดจากการมีแร่ธาตุไบคาร์บอเนตที่ละลายอยู่ (แคลเซียมไบคาร์บอเนตและแมกนีเซียมไบคาร์บอเนต) แร่ธาตุประเภทนี้จะให้แคลเซียมและแมกนีเซียมไอออนบวก (Ca2+, Mg2+) และแอนไอออนคาร์บอเนตและไบคาร์บอเนต

ระดับความกระด้างของน้ำ

• น้ำอ่อน : ความกระด้าง 0 – 75 mg/L
• น้ำกระด้างปานกลาง : ความกระด้าง 75 – 150 mg/L
• น้ำกระด้าง : ความกระด้าง 150 – 300 mg/L
• น้ำกระด้างมาก : ความกระด้าง 300 mg/L ขึ้นไป

ตามเกณฑ์มาตราฐาน อย. และ มอก. ความกระด้างของน้ำที่ส่งผลต่อสุขภาพ

“น้ำดื่ม”ควรจะมีความกระด้างไม่เกิน 100 mg/L

ความกระด้างไม่มีผลเชิงลบต่อสุขภาพ

การดื่มน้ำที่มีความกระด้างเท่ากับดื่มน้ำที่มีแคลเซียมและแมกนีเซียมปนอยู่ด้วยซึ่งธาตุทั้งสองนี้มีผลต่อสุขภาพ ดังนี้

• แคลเซียม ช่วยในการหดตัวของกล้ามเนื้อโดยเฉพาะกล้ามเนื้อหัวใจ การขาดแคลเซียมหัวใจจะทำงานไม่ปกติ อาจเกิดโรคหัวใจได้ เป็นตัวเร่งการทำงานของเอนไซม์หลายชนิดในร่างกายมนุษย์ เช่น การสร้าง DNA เป็นตัน ช่วยรักษาสมดุลด่างในร่างกายและช่วยป้องกันการเกิดโรคกระดูกพรุน
• แมกนีเซียม ช่วยในการคลายตัวของกล้ามเนื้อโดยเฉพาะกล้ามเนื้อหัวใจ ซึ่งต้องทำงานร่วมกับแคลเซียม เป็นตัวเร่งให้กับเอนไซม์ ซึ่งมีหน้าที่เผาผลาญอาหาร แป้ง น้ำตาล และไขมัน

การวัดความกระด้างของน้ำ

สามารถวัดความกระด้างของน้ำได้โดยการวิเคราะห์ด้วยเครื่องวัดความกระด้างของน้ำทั้งหมดเป็นผลรวมของความเข้มข้นของแคลเซียมและแมกนีเซียมในหน่วย mol/L หรือ mmol/L แม้ว่าความกระด้างของน้ำมักจะวัดเฉพาะความเข้มข้นรวมของแคลเซียมและแมกนีเซียม

ความกระด้างของน้ำมักไม่แสดงเป็นความเข้มข้นของโมลาร์ แต่จะใช้ในหน่วยต่าง ๆ เช่น องศาความกระด้างทั่วไป (dGH) องศาเยอรมัน (°dH) ส่วนในล้านส่วน (mg หรือ ppm) องศาอังกฤษ (°e) หรือองศาฝรั่งเศส (°fH) เกรนต่อแกลลอน (gpg) แต่หน่วยที่นิยมใช้ในประเทศไทยคือมิลลิกรัมต่อลิตร (mg/L หรือ ppm)

 

ควรวัดความกระด้างของน้ำ

เพื่อตรวจสอบคุณภาพของน้ำก่อนนำไปใช้งาน

บริษัท ฮานนา อินสทรูเม้นท์ส (ประเทศไทย) จำกัด

ผู้ผลิตเครื่องมือวัดชั้นนำ

“เพราะเราเป็นผลิตภัณฑ์ที่ดีที่สุดสำหรับคุณ”

WITH GREAT PRODUCTS, COME GREAT RESULTS.

 

Email Addresses

info@hannathaicom

 

CONTACT US

Line : @hannathailand

FB : HannaThailand